Doordat ik vaak in aanraking kom door mijn Webshop met mensen die aan Back Yard Cutting willen gaan doen, of die zich al bezig houden met Hak- en Snijoefeningen, in de achtertuin vind ik het relevant om hier wat aandacht aan te besteden. Zeker doordat je in veel internet winkels met het grootste gemak een scherp en functioneel zwaard kan aanschaffen, waaronder natuurlijk mijn Webshop.
Het is natuurlijk van groot belang om te beseffen dat het geen speelgoed is en je zeer snel jezelf kan verwonden, of een ander, als je niet goed uitkijkt en de juiste voorzorgsmaatregelen neemt. Het is dus zaak om serieus met veiligheid om te gaan! Als eerste is het gewoon aan te raden om lessen te nemen bij iemand die daarvoor gekwalificeerd is. Die kan je over de gevaren vertellen maar ook natuurlijk over het plezier dat je eraan kan beleven.
Ik wil er als eerste op ingaan waar deze Japanse kunst van “testsnijden”nu eigenlijk vandaan komt. Het moge duidelijk zijn dat tameshigiri gebruik maakt van een shinken (scherp zwaard). De training in Japan in deze hoedanigheid is gangbaar en populair geworden in de 17 de eeuw (Edo Periode).
Een smid had een katana gesmeden en een ervaren beoefenaar of de smid zelf deden testen om de snij eigenschappen van het zwaard te testen en controleren. Er werden tal van objecten gebruikt maar het testen gebeurde ook op lichamen van ter dood veroordeelde misdadigers. Ook kadavers werden hiervoor gebruikt en de objecten werden ook op diverse manieren doorgesneden. Deze technieken verschilden in moeilijkheid en er zijn ook oude zwaarden waarop de inscripties op de nakago (tang) verteld hoeveel lichamen en met welke technieken deze zijn doorkliefd. Hieronder staan een aantal bekende slagen:
- Giri Otoshi — neerwaarste slag
- Yoko Giri — horizontale slag
- Kesa Giri — diagonale slag van boven naar beneden
- Gyaku Kesa Giri — diagonale slag van beneden naar boven
Vandaag de dag speelt dit (gelukkig) niet meer en legt de nadruk niet meer op het testen van de katana maar op het aanleren van de juiste technieken (oftewel het verbeteren van je timing, afstandsoverbrugging inschatten, de hoek van je slagen en je grip op het zwaard). De moeilijkheid mijn inziens van de snij-technieken is een combinatie van de hardheid van het materiaal, de structuur van de vezelrichting (bij gebruik van materialen die dit hebben), natuurlijk de snede en kwaliteit van je zwaard zelf en de hoek waarmee je zwaard de target raakt. Natuurlijk zijn er nog wel wat variabelen te bedenken zoals je eigen ervaring, fysieke conditie, etc.
De simpelste en meest voor de hand liggende techniek is de horizontale (Yoko Giri – gewoon dus van links naar rechts of vice versa). Iets moeilijker wordt de diagonale techniek van boven naar beneden (Kesa Giri), bij deze techniek maak je nog wel gebruik van de zwaarte kracht en probeer je een hoek van 45 – 80 graden aan te houden.
Sta in Chudan no kamae ook wel bekend als de middenstand (de rechter voet voor en het zwaard met beiden handen vasthouden). De volgende stap is het zwaard boven je hoofd brengen (Jodan no kamae) rechtervoet voorhouden en focus je op het target. (Bij bamboo is mij geleerd om je op een deel tussen twee ringen richten ter hoogte van je hoofd te richten). Natuurlijk breath in and out en sla dan Kesa giri. Laat het zwaard een grote circelboog maken en probeer aan het einde van de slag het zwaard iets naar je toe te trekken. Probeer de ledematen te scharnieren in je schouders en het is mogelijk om je hand naar je toe te trekken zodat er een soort hefboom werking in je hand ontstaat. Aan het einde van je slag kan je het zwaard stabiliseren door je polsen naar binnen te draaien, ook wel het handvat te wringen.
Qua krachtverdeling van de hand kan je ervan uitgaan dat naar de duimen toe het minst is, oftewel de pinken houden het sterkste vast. Heel belangrijk natuurlijk is om te stoppen bij het einde van de slag en dit zal ongeveer te hoogte van de linkerheup zijn, laat het zwaard niet door swingen tot de grond en kijk uit dat je dus niet in de linkerbeen snijd. Tradtioneel gezien verwijder je nu het bloed en steek je het zwaard terug in de schede. Gevorderden kunnen gebruik maken van meerdere technieken met een snijoefening.
Vandaag de dag hebben een aantal krijgskunsten zoals Iaido en Kenjutsu tameshigiri geïntegreerd in hun leerplan. Wat dat betreft zou je ook kunnen stellen dat tameshigiri een een onderdeel is van de Do (of de Weg) en zo is dat volgens mij ook. Tameshigiri alleen is daarom ook een geïsoleerd component van de weg en het enkel en alleen trainen van dit aspect zal niet of nauwelijks bijdragen tot inzichten. Je bent slechts in de “buitenwereld” bezig en proeft dan niet van de weg die naar innerlijke vrede kan leiden (wat volgens mij het hoofddoel is van de grondleggers van de meeste krijgskunsten). Benadrukt moet worden dat de ontwikkeling van de geest, het spirituele, belangrijker is dan de ontwikkeling van de technieken. Ik zelf heb weleens een stage van Tatsua Suzuki Sensei gevolgd en die zegt het volgende:
As Karate is a fighting art,
the aim is to overcome your opponent,
but the ultimate goal is the achievement
of an innermost sense of peace.
Dit zijn dus allemaal wat diepere motieven, maar waar ik nu vooral op wil ingaan is het laagdrempelige, hobby-achtige motief. Veel mensen die ik tegenkom willen gewoon hun zwaard uittesten zonder zich veel in krijgskunsten te verdiepen. Dit is nu eenmaal zo. Vanuit de krijgskunsten ligt veel op de nadruk op traditie en dit komt bij Back Yard Cutting geenszins om de hoek kijken, alhoewel het is natuurlijk maar net hoe je ermee omgaat! Veel mensen die op Iaido zitten willen ook gewoon wat snij technieken gaan beoefenen, zo zit de menselijke geest gewoon in elkaar, denk ik.
Het is gewoon fun maar zoals eerder gezegd is het belangrijk om wat veiligheidsmaatregelen te nemen voordat je in het wilde weg begint te hakken.
Ik zelf vind het een leuke hobby om met wat vrienden, het één en ander op duurzaamheid te testen, daarna wat te filosoferen, aanvullend met een BBQ en wat biertjes (na de activiteiten natuurlijk en in de zomer). Voor het bevorderen van je techniek(en) moet je toch echt naar de sportschool en de targets die ik aanhaal zijn trouwens in die zin geen van allen bevorderlijk voor het verbeteren van je technieken.
Veiligheid is simpelweg het belangrijkste en hiervoor heb ik de onderstaande richtlijnen bedacht.
- Zorg ervoor dat iedereen uit de reikwijdte van je zwaard blijft (ook wel de gevarenzone) baken dit indien mogelijk goed af
- Zorg ervoor dat je met een kwalitatief zwaard aan de gang gaat die scherp en functioneel is.
- Controleer het zwaard goed op voorhand op eventuele gebreken
- Bekijk de situatie ter plekke en bedenk van te voren wat er eventueel fout kan gaan en neem dan natuurlijk voorzorgsmaatregelen om deze te niet te doen.
- Drink gewoon geen alcohol
- Probeer het niet in je eentje, of zorg dat er iemand in de buurt is die het in de gaten kan houden
- Pas op voor je huisdieren
- Zorg ervoor dat je zwaard geolied is
- Begin niet met te dik materiaal, dit komt later wel, probeer eerst gewoon op techniek te oefenen.
- Kleine kinderen zijn onvoorspelbaar en hou die gewoon uit de buurt (plus je kan ze weleens op ideeën brengen). Vermijd dit dus.
Je voldoet aan bovenstaande richtlijnen en probeert dan natuurlijk eventuele objecten te bedenken die je een kopje kleiner wilt maken.
Mijn favoriete en goedkoopste targets zijn simpelweg met watergevulde melkpakken. (yoki, vollemelk, karnemelk, verzin het maar……)
De voordelen zijn dat deze goedkoop zijn en je zwaard geen schade oploopt bij een slechte techniek. Je kan de fles of pak met een harde slag doormidden jassen of je kan deze net als een worstje in plakjes proberen te snijden. Beide methodes zijn gewoon grappig om te doen met je zwaard. Je kan er ook een aantal naast elkaar zetten en deze met één slag proberen doormidden te slaan. Een katana zonder Bo-Hi zal hier niet of nauwelijks problemen mee hebben.
In dezelfde categorie maar toch net eventjes wat harder zijn de met watergevulde flessen. Het zwaard moet echt scherp zijn want anders wordt het een moeilijke opgave. Naar mijn ervaring moet je slag wat sneller zijn en ook wel met kracht. Bij een mindere techniek kan je wel wat krasjes krijgen op je blad doordat het materiaal van de flesjes harder is. Als je jouw katana als nieuw wilt behouden moet je deze gewoon op je standaard laten liggen is mijn advies. Deze targets zijn wel duurder want je slaat snel je statiegeld erdoor heen, enfin dat scheelt ook wel weer wegbrengen natuurlijk.
Een andere target die uit noodzaak bij mij is geboren zijn kartonnen dozen. Omdat ik frequent pakketen ontvang en ik deze altijd in het grijze bakkie probeer te proppen met veel moeite, heb ik iets creatievers bedacht.
Het karton is vrij simpel te snijden en met een scherp zwaard kan je velerlei technieken uitproberen. Dit is ook een goedkope optie, bij de meeste supermarkten kan je de kartonnen dozen meenemen, voor je boodschappen en deze zijn dus makkelijk te verkrijgen. Het nadeel kan zijn dat sommige kartonnen dozen vervuilt zijn met metalen delen (nietjes, etc.) en dit kan eventueel krasjes op je blad veroorzaken. Even goed bekijken dus voor je aan de gang gaat.
Het volgende target waar wel eens mee heb geëxperimenteerd is gewoon een krant. Er zijn twee manieren bekend bij mij.
De eerste is een krant oprollen met een aantal touwtjes erom heen en deze nat maken in een emmer, wat uit laten lekken en deze dan op je staak of standaard zetten (ophangen moet ook mogelijk zijn). Dit komt toch al wat in de buurt van een echte tatami qua dikte en samenhang. Het nadeel kan volgens mij wel de inkt zijn die je blad kan aantasten. Je kan ook een enkel papiertje aan een waslijn hangen en deze met een meesterlijke techniek doormidden snijden. Dit is wel wat wennen, maar na wat oefenen en een scherpe katana moet dit natuurlijk geen probleem zijn. Je moet wel een windstille dag uitkiezen want anders is het geen doen.
De volgende Target is bamboe, te verkrijgen bij het locale tuincentrum. De kosten zijn niet veel (ongeveer 2,- euro voor een paar stengels). De dikte van Bamboe die ik weleens aanschaf is ongeveer 15 tot 20 mm. De katana’s die ik gebruik hebben hier ook geen moeite mee. Het verhaal gaat dat bamboe omwikkelt met een tatami mat dicht in de buurt komt bij menselijke ledematen qua dikte en consistentie (Bamboe de botten en de Tatami de huid). Doorgaans geldt hoe schoner de bamboe des te beter je techniek. Oude en droge bamboe veroorzaakt zeker krassen op je blad dus denk daar goed over na. Het is aan te raden om gewoon verse groene bamboo te nemen, maar dit is niet altijd voorhanden. De snij technieken die je toepast moeten in ieder geval genoeg kracht bevatten om het bamboe te doorklieven. Wel is het goed om wat aandacht te schenken aan het vast zetten van deze stengels. Een tip van een vriend van mij, en ook natuurlijk zelf gebruikt, is om een buis in te graven, ongeveer een centimeter of 30 -50 en de stengels dan met een paar wiggen vast te zetten. Dit zorgt ervoor stabiliteit van je stengel.
De laaste Target die vandaag de dag veel wordt gebruikt en die ik wil aanhalen is de Tatami Omote. Deze matten zijn simpel door te snijden. Je moet er wel op letten dat je matten strak oprolt en deze op een stevige en stabiele standaard zet. De standaard afmetingen van die matten volgens mij zijn 180 x 90 centimers, en je kan deze halveren zodat je een halve target krijgt. Je kan natuurlijk een enkele mat nemen of er meerdere tegelijk oprollen. Je kan je matten het beste binnen in een schone omgeving oprollen zodat er geen viezigheid of andere ongewenste delen in terecht komen die de polijsting van het zwaard kunnen beschadigen. Je kan de matten ook in het water laten weken, dit heeft als resultaat dat de matten opzwellen en wat strakker gespannen zijn. Mijn ervaring is ook dat het zwaard schoner door de matten snijdt. De matten zetten door het water wat uit hou daar dus rekening mee als je een standaard hebt waarin dit nauw luister. Ik zelf laat de matjes meestal ongeveer 6-9 uur onder water. (let wel, hou ze echt onder water). Nadat je de matjes uit het water haalt laat deze dan een uur of twee uitlekken. Ik gebruik zelf gewoon een touwtje om de opgerolde mat mee vast te binden. Hoe meer touwtjes des minder snel zal de mat uitrollen bij het beoefenen vaan je snij technieken. Bij het oprollen kan je ook de plug meenemen die in de stanaard moet.
En dan, let the party begin.
Zorg ervoor dat je altijd je zwaard schoon maakt nadat je deze hebt gebruikt, ik kan dit niet vaak genoeg melden. Oxidatie op je blad moet en kan je altijd voorkomen! Dit artikel is alleen geschreven om wat richtlijnen aan te reiken en is geenszins een aanbeveling om aan back yard cutting te gaan doen. Ik heb gepoogd om aan zoveel mogelijk dingen te denken maar ben me er ook van bewust dat er situaties zijn dat mijn richtlijnen te kort schieten. Zoals eerder genoemd is het aan te raden om training te krijgen van een gekwalificeerde instructeur welke veelal kan worden gevonden bij een sportschool die in een krijgskunst lesgeeft die Tameshigiri in hun curriculum hebben. Zwaarden zijn geen speelgoed en kunnen ernstige verwondingen en zelfs tot de dood leiden. Ga serieus met veiligheid om en verlies die nooit uit het oog. In gevallen van onverwachte ongelukken ga dan met gezond verstand om en ik ben geenszins verantwoordelijk voor verwondingen of anderszins.
Met vriendelijke groet,
Jordy Klaver
.